SALT Galata, Fatma Belkıs ve Onur Gökmen’in “Ardışık” programı kapsamında gerçekleştirdikleri “Belkıs Hanım ile Onur Efendi” isimli sergilerine 23 Ocak 2022 tarihine kadar ev sahipliği yapacak.
Modernleşme hamlesiyle beliren bir “aydın” kimliği ve onun beraberinde doğan çalkantılı ruh hâllerine odaklanan “Belkıs Hanım ile Onur Efendi” sergisi, bu karaktere atfedilen seçkinci avangart tavrın Tanzimat’tan itibaren nesilden nesile aktarılmış olma ihtimalini sorguluyor. İkilinin ilk uzun metrajlı kurgu filmi Alakadar’dan (2018-süregelen) bir kesit ile bir dizi heykelden oluşan çalışma, otoriteyle kurulan sancılı ilişki kadar, sanatsal üretimde başarısızlık kaygısını ele alıyor.
Sanatçıların esin kaynaklarından biri, Osmanlı’da modern arkeoloji biliminin temellerini atarak Müze-i Hümayun’un (bugünkü adıyla İstanbul Arkeoloji Müzeleri) kurucu ve yöneticiliğini üstlenen ressam Osman Hamdi Bey oluyor. Tahterevall-y, Ateşkes teslimiyetten neden farklıdır? ve Güneşe İsyan ironi dozu yüksek işler olarak karşımıza çıkarken, bir modernleşme aracı olarak kültür fikrinden hareketle bu çok yönlü Tanzimat aydınının meslek hayatını konu ediyor. İkilinin kinayeli saptamaları Osman Hamdi’ye atfedilen anekdotlarla sınırlı kalmayıp mimariye uzanıyor. Bir cephe süslemesi üzerinden günümüz müzelerinin estetik tercihlerini ele alan Geç olsun güç olmasın, Türkiye’de kurumsal olarak ortaya çıkışından itibaren müzeciliğin “modern” olanın güçlü bir temsiline dönüşmesinin altını çiziyor. 1930’larda millî dil çalışmaları kapsamında geliştirilen ve Türkçe’nin dünya tarihindeki en eski dil olduğunu savunan Güneş-Dil Teorisi’ne göndermede bulunan Hitit Güneşi ile “Batı-Doğu ikilemi” ezberini ele alan Biraz ordan biraz burdan, Batılılaşma ve modernleşme arasındaki tartışmalı ilişkiyi öznel bir tarih okuması aracılığıyla sorguluyor.
“Belkıs Hanım ile Onur Efendi” sergisi paralelinde, Warehouse 421 desteğiyle bir podcast serisi düzenlenecek ve podcast’lere dair ayrıntılı bilgi saltonline.org’da duyurulacak.
SALT’tan Amira Akbıyıkoğlu ile Farah Aksoy tarafından hazırlanan “Ardışık IV” programı dahilinde izleyiciyle buluşan “Belkıs Hanım ile Onur Efendi” sergisi 23 Ocak 2022 tarihine kadar SALT Galata’da ziyaret edilebilir.